کرمان
شهر کرمان یکی از کهن‌ترین شهرهای ایران است که قدمت آن به دوران اشکانی و ساسانی بازمی‌گردد. بر اساس شواهد تاریخی، قلعه دختر و قلعه اردشیر، که خرابه‌های آن‌ها در شرق شهر کنونی کرمان قرار دارند، گواهی بر وجود شهری مهم و آباد در این منطقه از همان دوران هستند. به گفته برخی منابع تاریخی، شهر کرمان در دوران اردشیر بابکان با نام “گواشیر” شناخته می‌شد و مرکز ولایت کرمان بود. این منطقه در دوره هخامنشی و اشکانی نیز اهمیت ویژه‌ای داشته و به عنوان یکی از ساتراپ‌های مهم ایران باستان شناخته می‌شد.
در شاهنامه فردوسی، از کرمان با نام “کجاران” یاد شده است، که تحت حکومت فردی به نام هفتواد قرار داشته است. این شهر در دوران هخامنشی به‌عنوان تبعیدگاه نبونید، پادشاه بابل، توسط کوروش کبیر انتخاب شد و در زمان داریوش کبیر نیز یکی از ولایات تابعه هخامنشی به شمار می‌آمد. شواهد تاریخی حاکی از استفاده از چوب کرمان در ساخت و استحکام بناهای مهم هخامنشی همچون کاخ شوش است.
در دوره ساسانیان، کرمان تحت تسلط اردشیر بابکان قرار گرفت و وی با شکست حاکم آن زمان، فرزند خود را به حکومت این شهر منصوب کرد. این دوره باعث تقویت و توسعه بیشتر کرمان شد و از آن به عنوان یکی از ولایات مهم امپراتوری ساسانی یاد می‌شود. شهر کرمان در این دوران به‌عنوان مرکز تجمع سپاهیان و مکانی برای استراحت لشکر اسکندر مقدونی هنگام بازگشت از فتح هند، شناخته شد.
با ورود اسلام و در دوران خلافت عباسی، کرمان به مرکز شورش‌های مکرر علیه خلفا تبدیل شد. بااین‌حال، در دوره حکومت صفاریان، سامانیان، و سلاجقه، کرمان دوران جدیدی از شکوفایی را تجربه کرد. در این دوره بناهای مهمی همچون مسجد ملک احداث شد و کرمان به یکی از شهرهای آباد و پیشرفته دوران تبدیل شد.
در سده‌های بعد، کرمان با حملات متعدد مغول و تیمور روبرو شد و بسیاری از نواحی آن ویران گشت. با این حال، در دوران حکومت قراختائیان و سپس صفویان، کرمان دوباره رونق گرفت و به یکی از مراکز مهم تجاری و سیاسی ایران تبدیل شد. در زمان شاه عباس صفوی، گنجعلی‌خان به حکومت کرمان منصوب شد و با تدابیر او، کرمان دوره‌ای از آرامش و شکوفایی را تجربه کرد.
در دوران زندیه، پس از سقوط شیراز، کرمان به پایتخت لطفعلی‌خان زند تبدیل شد. اما این دوره به دلیل حمله آقامحمدخان قاجار به این شهر، با وقایعی تلخ همراه بود. کرمان تحت اشغال خان قاجار به‌خاطر مقاومت مردم و حمایت آن‌ها از لطفعلی خان با ویرانی و کشتار فراوانی روبرو شد. پس از آن، حاکمان قاجار با تلاش‌هایی مانند بازسازی بناها و احداث آثار تاریخی سعی در بازگرداندن رونق به شهر داشتند.
امروزه کرمان با گذر از فراز و نشیب‌های تاریخی، به یکی از کلان‌شهرهای ایران تبدیل شده و همچنان آثار تاریخی و فرهنگی خود را به نمایش می‌گذارد.
- درگاه اینترنتی شهرداری کرمان: https://kerman.ir
- درگاه اینترنتی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان کرمان: https://miras.kr.ir
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.