شهر قمصر که با نام‌های دیگری همچون “قُمسر” و “کُمسر” نیز شناخته می‌شود، از قدیمی‌ترین مناطق ایران با پیشینه‌ای شاید به دوران هخامنشیان است. آثار کشف شده در منطقه مانند مسکوکات باستانی پای کوه‌های اشک در شمال شرقی قمصر، نشان از قدمت تاریخی این شهر دارند. با این حال، منابع مکتوب از دوره‌های اسلامی به بعد، اطلاعات بیشتری در مورد قمصر ارائه می‌دهند.

قمصر در دوران مختلف مورد توجه بوده است. به عنوان مثال، در سال ۵۳۲ قمری در جریان حمله ملک سلجوقی بن محمد بن ملکشاه، این شهر دچار ویرانی شد. در دوره ایلخانی و به خصوص در قرن هفتم، این منطقه به دلیل داشتن معدن‌هایی از جمله سنگ قمصری و لاجورد معروف به سلیمانی شناخته شده بود. به گفته حمدالله مستوفی در قرن هشتم، قمصر از توابع کاشان و محلی برای تأمین آب این شهر از کوه‌های اطراف بوده است.

یکی از بناهای تاریخی برجسته قمصر، سد تاریخی آن است که برخی معتقدند به دستور سلطان جلال‌الدین خوارزمشاه و برخی دیگر به فرمان سلطان جلال‌الدین ملکشاه سلجوقی ساخته شده است. این سد در دوره صفویه بازسازی و به شکل فعلی خود در آمد. همچنین، در زمان شاه عباس دوم، ملا محسن فیض کاشانی در قمصر اقامت داشت و این شهر به واسطه او و بازدیدهای شاه عباس دوم از او، به محلی مورد توجه دربار صفوی تبدیل شد.

قمصر همچنین با طبیعت زیبایش و باغ‌های فراوان و تولید گلاب مشهور است. گلاب قمصر که به روش‌های سنتی تهیه می‌شود، یکی از محصولات مهم و شناخته‌شده این منطقه بوده و هست. در دوره قاجار، این شهر به عنوان بهترین ییلاق کاشان و منطقه‌ای با آب‌های گوارا و باغ‌های سرسبز شناخته می‌شد.

از دیگر جاذبه‌های تاریخی قمصر می‌توان به کاروانسرای شاه عباسی (کاروانسرای گبرآباد) در ۵ کیلومتری قمصر و بقعه امامزاده شاهسواران بر بلندای کوه‌ها اشاره کرد. گورستان تاریخی فیض نیز در نزدیکی خانه ملا محسن فیض واقع شده و سنگ قبرهای قدیمی آن، تاریخ‌هایی از چند صد سال پیش را در خود جای داده است.

• درگاه اینترنتی شهرداری قمصر: https://www.qamsar.ir
• درگاه اینترنتی اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان کاشان: https://kashancth.ir