بوشهر

شهر بوشهر با قدمتی حدود ۵ هزار سال یکی از قدیمی‌ترین شهرهای ایران و منطقه خلیج فارس است که در طول تاریخ، نقش‌های مهمی در دوره‌های مختلف ایفا کرده است. قدمت بوشهر به دوران ایلامیان بازمی‌گردد و در این دوره، شهر «لیان» به‌عنوان مرکز تجاری ایلامی‌ها در کنار بوشهر امروزی بنا شد. لیان با قبرستان وسیع شغاب و دسترسی به قنات‌ها، یکی از مراکز مهم تجارت و کشاورزی در آن زمان بود.

در دوره‌های مختلف تاریخی، بوشهر تحت تأثیر تمدن‌های بزرگی مانند هخامنشیان، ساسانیان و اشکانیان قرار گرفت. در دوره ساسانی، این شهر به نام «ریشهر» یا «بخت اردشیر» شناخته می‌شد و از مراکز نظامی و تجاری مهمی در جنوب ایران بود. همچنین، قلعه‌ای در منطقه ریشهر که بقایای آن همچنان باقی است، نشان‌دهنده اهمیت این شهر در دوره ساسانی است.

در دوران پس از اسلام، بوشهر در زمان خلیفه دوم، عمر، توسط مسلمانان فتح شد و جنگ مهمی به نام «وقعه ریشهر» در این شهر رخ داد. پس از فتح، بوشهر به یکی از بنادر مهم اسلامی تبدیل شد و تا دوره سلجوقیان پایدار ماند.

در دوره صفویه و با ظهور اروپاییان در خلیج فارس، بوشهر اهمیت بیشتری یافت. پرتغالی‌ها در قرن شانزدهم بخشی از این شهر را تحت تسلط خود درآوردند، اما در نهایت توسط نیروهای ایرانی به رهبری امام‌قلی خان از خلیج فارس اخراج شدند.

با تأسیس نیروی دریایی ایران توسط نادرشاه افشار، بوشهر به عنوان بندر اصلی خلیج فارس انتخاب شد و نام آن به نادریه تغییر یافت. این بندر با توجه به موقعیت استراتژیک خود در دوره نادرشاه به مرکز کشتی‌سازی و پادگان نظامی مهمی تبدیل شد.

در قرن هجدهم و پس از مرگ نادرشاه، خاندان آل مذکور در بوشهر به قدرت رسیدند و این بندر به یکی از مهم‌ترین مراکز تجاری و دریایی خلیج فارس تبدیل شد. در این دوره، حضور هلندی‌ها و سپس انگلیسی‌ها در بوشهر رشد کرد و بوشهر به پایگاه تجاری و نمایندگی کمپانی هند شرقی انگلیس تبدیل شد.

بوشهر در دوره قاجاریه نیز به عنوان مرکز اصلی بنادر ایران و پایگاه سیاسی و تجاری بریتانیا در خلیج فارس شناخته می‌شد. در جریان رقابت‌های استعماری بریتانیا و روسیه، این شهر نقش مهمی در تحولات نظامی و سیاسی ایران داشت.

بوشهر همچنین شاهد جنگ‌های مهمی در دوره قاجار و دوران مشروطه بود. در جنگ‌های ایران و بریتانیا و همچنین در جریان قیام‌های مشروطه‌خواهان، بوشهر یکی از نقاط مقاومت مردم ایران در برابر استعمار بود.

بوشهر علاوه بر تاریخ غنی، نقش مهمی در توسعه صنعتی ایران داشت. اولین چاپخانه سنگی، خط تلگراف و کارخانه یخ‌سازی ایران در بوشهر تأسیس شد و این شهر به یکی از مراکز پیشرو در صنعت و تجارت ایران تبدیل شد.

این شهر همچنین در جریان جنگ جهانی اول و دوم یکی از مراکز استراتژیک بود که شاهد حضور نیروهای بریتانیا و جنگ‌های مهمی در منطقه خلیج فارس بود.

• درگاه اینترنتی شهرداری بوشهر: https://www.bushehr.ir/
• درگاه اینترنتی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان بوشهر: https://mirasbushehr.ir/