ورزنه

ورزنه، شهری تاریخی در استان اصفهان، به دلیل آثار باستانی و قدمت غنی‌اش شناخته شده است. این شهر که از گذشته‌های دور جزء مناطق پرجمعیت و مهم دشت اصفهان بوده، دارای ابنیه و بناهای تاریخی متعددی است که بیانگر تاریخ پر فراز و نشیب این دیار هستند. پل قدیمی ورزنه که بر رودخانه زاینده‌رود احداث شده، یکی از نمونه‌های معماری کهن ایرانی با ده دهانه است. علاوه بر پل، از جمله دیگر آثار باستانی ورزنه می‌توان به مسجد جامع، رباط شاه‌عباسی، کاروانسراها، بادگیرهای قدیمی، آب‌انبارها، برج‌ها و کبوترخانه‌ها، قلعه‌ها، آسیاب‌های آبی و آرامگاه امامزاده شاه زین‌العابدین اشاره کرد.

این شهر در تاریخ، همچنین به دلیل موقعیت استراتژیکش میان راه‌های مهم اصفهان-یزد نیز اهمیت داشته است. در سفرنامه‌های مشهور پطرس گیلانتز و ماکسیم سیرو، به راه‌های باستانی و مسیرهای دشواری که از ورزنه به یزد و دیگر نواحی می‌گذشتند، اشاره شده است. گیلانتز در گزارشی در سال 1135 هجری، این شهر را “قصبه‌ای بزرگ در دشت اصفهان” معرفی می‌کند که محل توقف مرداب گاوخونی بوده و به دلیل داشتن بادگیرهای متعدد و خانه‌های مسدود، سازگار با آب‌وهوای خشک و کویری طراحی شده است. ماکسیم سیرو نیز به دو راه تاریخی که از ورزنه عبور می‌کردند اشاره می‌کند؛ یکی از مسیرها به دلیل خشکی فراوان، تنها دارای یک چاه بوده و دیگری راهی بود که در مواقع ضروری، از جمله تاخت‌وتازهای نظامی، مورد استفاده قرار می‌گرفت و به یزد می‌رسید.

همچنین، ورزنه به‌خاطر قرارگیری در مسیر حملات افغان‌ها، به ویژه در سال 1722 میلادی، دچار آسیب شد. در کتاب “سقوط اصفهان” اشاره شده که محمدخان، پسر میرویس افغانی، در اول مارس همان سال به ورزنه رسید و آن را به عنوان یکی از نقاط استراتژیک در راه اصفهان-یزد تصرف کرد. این شهر، با دارا بودن تاریخی غنی و آثار باستانی و جغرافیایی برجسته، همچنان از مقاصد مهم گردشگری در استان اصفهان به شمار می‌آید.

• درگاه اینترنتی شهرداری ورزنه: https://varzaneh.ir
• درگاه اینترنتی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی اصفهان: https://isfahan.mcth.ir