رشت
شهر رشت که به عنوان مرکز استان گیلان شناخته می‌شود، یکی از قدیمی‌ترین آبادی‌های ایران به‌شمار می‌رود. نام این شهر در متون تاریخی از جمله کتاب “حدودالعالم” به سال ۳۷۲ هجری ذکر شده است. رشت در گذشته به‌صورت قصبه‌ای بزرگ و میان دو رودخانه گوهررود و زرجوب قرار داشته و به دلیل قرارگیری در این موقعیت جغرافیایی و منابع طبیعی غنی، از قدیم‌الایام اهمیت بسیاری داشته است. این شهر در ابتدا با نام “بیه” شناخته می‌شد، که به معنی رود یا مصب بین دو رودخانه است و به موقعیت مکانی آن اشاره دارد.
بنای اولیه رشت احتمالاً به پیش از اسلام و به دوره ساسانیان بازمی‌گردد. برخی از پژوهشگران بر این باورند که این منطقه در زمان‌های دور زیر آب‌های دریای خزر قرار داشته و با رسوب و تبخیر آب، به تدریج اراضی کنونی گیلان از آب خارج شده و شهرهای آن شکل گرفتند. رشت به دلیل منابع طبیعی مانند جنگل‌ها و زمین‌های حاصلخیز کشاورزی به سرعت به یکی از دهکده‌های قابل سکونت تبدیل شد. در دوره ساسانی، این منطقه تحت حکومت الولکیان بود و در پایان این دوره با نام “گیلان‌شاه” شناخته می‌شد.
پس از فتح ایران توسط مسلمانان، نخستین اشاره به نام رشت در سال ۶۱ هجری قمری صورت گرفت. در دوره صفویه، رشت به عنوان یکی از مراکز مهم اقتصادی و تجاری ایران شناخته شد. این شهر به مرکز استان گیلان و مرکز تجارت نوغان و ابریشم تبدیل شد. از زمان شاه عباس اول، رشت به دلیل نقش برجسته‌ای که در معاملات ابریشم داشت، مورد توجه بازرگانان داخلی و خارجی از جمله ایرانیان، روس‌ها، یونانی‌ها و ارمنی‌ها قرار گرفت. این رونق اقتصادی منجر به توسعه و ساخت بازارهای سنگ‌فرش شده و موجب شد شهر به سرعت گسترش یابد.
در سده‌های بعد، رشت به ویژه در دوره قاجار همچنان به عنوان یکی از مراکز تجاری و اقتصادی ایران نقش مهمی ایفا کرد. این شهر از محلاتی شکل گرفته بود که نام آن‌ها به نام زاهدان، عارفان و پیشه‌وران محلی مربوط بود، همچون محله‌های سمابجار، استادسرا، صیقلان و چله‌خانه.
رشت در طول تاریخ خود همواره کانون وقایع مهم سیاسی نیز بوده است. در جریان انقلاب مشروطه، رشت نقش مهمی در مبارزات مشروطه‌خواهان ایفا کرد. کمیته سری ستار که برای اعاده مشروطیت در رشت تشکیل شد، نقش مهمی در تصرف تهران و پیروزی انقلاب مشروطه داشت. همچنین قیام جنگل به رهبری میرزا کوچک‌خان جنگلی در سال‌های پس از جنگ جهانی اول، یکی دیگر از جنبش‌های مهم سیاسی این شهر بود که با هدف مقابله با دخالت‌های خارجی و استعمارگران شکل گرفت.
امروزه رشت با حفظ بافت تاریخی خود، همچنان یکی از شهرهای مهم و گردشگرپذیر ایران است. محلات قدیمی مانند ساغری‌سازان، استادسرا و چله‌خانه با معماری قدیمی و کوچه‌های باریک و سنتی خود یادآور تاریخ پر فراز و نشیب این شهر هستند.
- درگاه اینترنتی شهرداری رشت: https://rasht.ir
- درگاه اینترنتی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان گیلان: https://gilan.mcth.ir
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.