وزارت راه و شهرسازی
محمد آئینی، معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیر عامل شرکت بازآفرینی شهری ایران
به تمام کسانی که فکر خوب برگزاری اجلاس مجمع شهرهای تاریخی را تحقق بخشیدند، باید تبریک گفت. شهرداری‌ها شهرها را زنده نگه می‌دارند، بنابراین نباید تنها به دنبال زندگی در بافت تاریخی باشیم، بلکه باید آن‌ها را سرزنده کنیم. در بافت‌های تاریخی کشور بیش از ۸۳۰ هزار خانوار زندگی می‌کنند، در این بافت‌ها ۳۳۰ هزار خانه ناپایدار وجود دارد که جان خانوار ساکن در آن در معرض خطر است؛ این آمار نشان می‌دهد بیش از آنکه در بافت‌های تاریخی باید زندگی و سرزندگی را تحقق ببخشیم، باید به نجات زندگی در این بافت‌ها توجه کنیم و به‌طور قطع این مجمع باید این موضوع را در دستور اصلی کار خود قرار دهد. درباره اهمیت نجات زندگی در بافت تاریخی بارها تاکید شده است، اما بازخورد صریح و شفاف در این باره نمی‌بینم، خطر زلزله جدی است و جان ۳۵۰ هزار خانوار در بافت تاریخی کشور باید مورد توجه قرار گیرد؛ در این راستا مقاوم سازی مرمت ابنیه و پایدار شدن آن در مقابل خطر زلزله دستور کار جدی مجمع باشد. دست دولت به‌لحاظ منابع مالی خالی است و در بودجه ۱۴۰۴ بخش عمرانی رشدی ندارد؛ اگر از نظر تورم لحاظ کنیم درصد قابل توجهی، کاهش نیز خواهد داشت، از این‌رو امکان حمایت مستقیم ندارد، همچنین شرایط همکاری بانک‌ها نیز مشخص است، به‌عنوان مثال در نهضت ملی مسکن و بافت فرسوده از ابتدای سال تا کنون نزدیک به ۳۰ هزار واحد معرفی شده که فقط ۱۳۵۰ قرارداد بسته شده است. اینکه بگوییم پول نیست و کارها را تعطیل کنیم، اشتباه است، زیرا باید داشته‌ها را احصا کنیم و آنچه در توان داریم را در میدان عمل قرار دهیم. بسته تشویقی ۱۹ بندی را تعریف کردیم که قدم خوبی بود؛ در این راستا اجازه دادیم تا شهرداری‌ها نیز متناسب با شهر خود بسته تشویقی اراده دهند و تاکنون ۳۰۹ شهر این کار را انجام دادند و بسته خاص تشویقی خود را تدوین کردند. مقرر شده است بسته تشویقی هر محله جداگانه نوشته شود، زیرا در بعضی نقاط آمار پروانه‌های صادر شده تا ۲۰ برابر رشد داشته است، ستاد ملی بازآفرین شهری تکلیفی را تعریف کرده است تا امکان بهره‌مندی واحدهای مسکونی در بافت‌های تاریخی از تسهیلات بانکی فراهم شود که مصوب شد. اگر می‌خواهیم بافت‌های تاریخی را نجات دهیم، جان‌ها در این بافت‌ها ایمن شود و زندگی دوباره در آن جاری و سرزنده شوند، چاره‌ای نداریم جز اینکه بستر را برای ورود سرمایه‌گذار بخش خصوصی فراهم کنیم. بر اساس برآورد کارشناسی و انتقاداتی که شهرداران داشتند، به این نتیجه رسیدیم که محدوده‌های بعضی حریم درجه یک، دو و سه که تعریف شده، غیر منطقی است، از این‌رو مقرر شد حرائم غیر ضروری تعدیل شود که این اقدام بزرگ‌ترین خدمت به شهرها است. بسیاری از بافت‌های تاریخی کشور متروکه یا مخروبه شده است، ارزش‌های تاریخی، فرهنگی و شهرسازی ما باید حفظ شود، زیرا هویت ما محسوب می‌شود؛ باید داشته‌های فرهنگی از طریق بافت‌های تاریخی به نسل آینده منتقل شود. باید دوباره زندگی در بافت‌های تاریخی جریان پیدا کند و تعداد ساکنان آن کاهش پیدا نکند، هم‌اکنون در ۳۲ هزار هکتار بافت تاریخی شهرها حدود میلیون نفر زندگی می‌کنند و باید دانست که با وجود آدم‌ها بافت‌های تاریخی زنده می‌شود، بنابراین باید کاری کنیم تا ساکنان آن بازگردند. هر شهر نیز باید طرح ویژه حفاظت بافت تاریخی خود را بنویسد، تا در دل آن طرح، بسته تشویقی نجات بخش تعریف شود، در این راستا تسهیلات و تسریعاتی در حوزه کاربری و تغییر کاربری در بافت تاریخی اجازه داده شده است. در برنامه هفتم پیشرفت جمهوری اسلامی ایران در قالب بند ت ماده ۵۲، فضا برای آنکه سرمایه‌گذار راحت‌تر در این محدوده وارد شود و کار کند، فراهم شده است، در این راستا سرمایه‌گذاران بخش غیردولتی، تعاونی‌ها و خصوصی اگر در بافت تاریخی سرمایه‌گذاری کنند، همچون مناطق محروم و کمتر توسعه یافته برخورد خواهد شد و از حمایت‌هایی همچون تسهیلات ارزان قیمت و معافیت مالیاتی ۱۰ ساله برخوردار می‌شوند.
وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی
علیرضا ایزدی، مدیر کل ثبت آثار، حفظ و احیای میراث معنوی و طبیعی وزارت میراث فرهنگی
ما هویت خود را از بافت‌های تاریخی می‌گیریم که به ریشه و اصالت ما گره خورده است، اما امروز بافت‌های ارزشی تاریخی را به بافت‌های فرسوده تبدیل کردیم. در انتقال تجربه و دانش به نسل آینده، برای آنکه برای حفاظت از داشته‌ها سینه سپر کنند، کاری انجام نشده است، بعضی اتفاقات هیچ نشانی از تمدن، شکوه و جبروت یک ملت ندارد که نمونه آن جشن چهارشنبه سوری است. ۴۰ درصد نمای ساختمان‌ها در شهرها کامپوزیت و رومی است، بنابراین باید گفت فرزندان ما بر مبنا و مسیر کدام فرهنگ رشد می‌کنند، کجای معماری امروز ایران در شهرها، هویت، اصالت و ارزش ایرانی اسلامی را نشان می‌دهد. میان بافت تاریخی و بافت فرسوده تفاوت وجود دارد، بافت تاریخی منبع ریشه و اصالت مردم این سرزمین است که در اثر غفلت و کم‌توجهی ما به بافت فرسوده تبدیل شده است. سوءمدیریت‌ها منابع آبی اصفهان را به خشکی کشانید و نباید اجازه داد بافت تاریخی این شهر نیز بیش از این به نابودی کشیده شود و تجارب ناموفق و تأسف‌بار جداره چهارباغ عباسی، محوطه پشت مسجد امام و ساختمان ارگ جهان‌نما دوباره تکرار شود. بخش دولتی باید محدوده دخالت خود را در حوزه احیای بافت تاریخی بشناسد، از دخالت بی‌ثمر بپرهیزد و تا حد امکان کار را به مردم و بخش خصوصی واگذار کند. در شوراهای نام‌گذاری باید به پایه‌های هویتی این سرزمین توجه کرد، واقعیت‌ها را به نسل امروز انتقال دهیم، زیرا اگر دیتای لازم برای نسل آینده نداشته باشیم، به استناد چه چیزی می‌توانیم از خلیج همیشه فارس سخن بگوییم.
کمیسیون ملی یونسکو- ایران
اکبر یوسفی، معاون اجرایی کمیسیون ملی یونسکو
از درایت شهرداری در برگزاری این اجلاس در راستای احیا، نگهداری شهرهای تاریخی و آثار آنکه اقدام بسیار مهمی است، تقدیر می‌کنیم.
یکی از موضوعات با اهمیت در یونسکو حفظ آثار ملموس و غیر ملموس در کشورها است، در این راستا جمهوری اسلامی ایران با پیگیری‌های انجام شده، آثار مهمی را در کشور در یونسکو به ثبت رسانده است.
ثبت ۵۴ کاروانسرا و موارد مشابه آن در دو سال اخیر در یونسکو نشانه پیگیری مداوم و مستمر کمیسیون ملی یونسکو ایران بوده است که امیدواریم دوره بعد این مجمع در یونسکو ثبت و زمینه فعالیت قانونمند مثمر ثمر آن فراهم شود.